کد مطلب:315868 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:177
ذکر اولاد جناب اباالفضل العباس بن امیرالمؤمنین
فرزندان و نوه ها و نبیره های حضرت عباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام، تنها از پسرش عبیدالله است و فرزندان عبیدالله فقط از پسرش حسن بن عبیدالله است:
حسن بن عبیدالله دارای پنج پسر بوده است:
1. عبیدالله كه قاضی حرمین و امیر مكه و مدینه بوده، 2. عباس خطیب فصیح، 3. حمزةالأكبر 4. ابراهیم جردقه، 5. فضل.
شرح احوال فرزندان حسن بن عبیدالله بن عباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام را از فضل آغاز می نماییم:
1- فضل بن حسن بن عبیدالله بن عباس علیه السلام، مردی بوده فصیح و زبان آور و در دین استوار، و در شجاعت مقام والا داشته است، فضل بن حسن بن عبیدالله بن عباس علیهم السلام سه پسر داشته: 1. جعفر. 2. عباس اكبر 3. محمد.
[ صفحه 186]
این محمد بن فضل پسری داشته مكنا به ابوالعباس و نام وی فضل است، خطیب و شاعر بوده. اشعاری را كه ذیلا ذكر می شود در مرثیه ی جدش، حضرت عباس علیه السلام، سروده است:
1- انی لاذكر للعباس موقفه
بكربلاء و هام القوم تختطف
2- یحمی الحسین و یحمیه علی ظمأ
و لا یولی و لا یثنی فیختلف
3- و لا اری مشهدا یوما كمشهده
مع الحسین علیه الفضل و الشرف
4- اكرم به مشهدا بانت فضیلته
و ما اضاع له افعاله خلف
1- همانا من دلاوری عباس علیه السلام را در كربلا به یاد می آورم كه چگونه سرهای دشمنان را می پراند.
2- از حسین علیه السلام دفاع می نمود، با لب تشنه از او حمایت می كرد پشت به جنگ نمی كرد ضربت او محتاج به دومین ضربت نبود.
3- من موقعیتی را مانند موقعیت او با امام حسین علیه السلام سراغ ندارم فضل و شرف تنها به او می برازد.
4- عجب موقعیتی كه فضل و بزرگواری وی روشن گردید بازماندگان او كارهایش را ضایع نمی نمایند.
و این فضل بن محمد فرزندی داشته است.
2- ابراهیم بن حسن بن عبیدالله معروف به جردقه، او از فقها و زهاد است، نسل وی از سه پسر است: 1. حسن 2. محمد 3. علی.
علی بن ابراهیم جردقه، یكی از سخاوتمندان بنی هاشم است. دارای جاه و مقام بوده است. در سال دویست و شصت و چهار وفات كرده و دارای نوزده فرزند بوده كه یكی از ایشان، عبیدالله بن علی بن ابراهیم جردقه است. خطیب بغداد گفته: كنیه ی او ابوعلی است و از اهل بغداد است، ولی به مصر رفت، و در آنجا ساكن گردید، كتاب هایی به نام «جعفریه» نزد او بود كه در فقه اهل بیت است و از طرق شیعه آن را روایت كرده است. در سال 312 در مصر درگذشت.
[ صفحه 187]
شیخ رضی الدین علی، برادر علامه رحمه الله از زبیر بن بكار نقل كرده كه: عبیدالله بن علی عالم فاضل و باسخاوت بود و اطراف دنیا را دور زده و كتاب جعفریه را كه در آن فقه اهل بیت علیهم السلام است جمع نمود و وارد بغداد شد. چندی در آن جا ماند و نقل حدیث می كرد، آن گاه به مصر رفت و در سال 312 در آنجا وفات كرد.
3- حمزة بن الحسن بن عبیدالله بن عباس كنیه اش ابوالقاسم است. به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام شباهت داشته و این همان كسی است كه مأمون عباسی به خط خود درباره او نوشت: به حمزة بن حسن، شبیه امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیهم السلام، صد هزار درهم داده شود.
یكی از نوه های او محمد بن علی بن حمزه است كه ساكن بصره بوده و این محمد از امام رضا علیه السلام و غیر آن حضرت نقل حدیث نموده است. او مردی عالم و شاعر بوده. خطیب بغداد در كتاب تاریخ بغداد درباره ی او گفته: ابوعبدالله، محمد بن علی بن حمزة بن الحسن بن عبیدالله بن العباس بن علی بن ابی طالب علیهم السلام یكی از ادبا و شعراست و عالم به روایت اخبار است.
از پدرش و از عبدالصمد بن موسی هاشمی و دیگران نقل حدیث نموده از روایاتی كه از عبدالصمد نقل كرده روایتی است كه عبدالصمد با اسنادی كه دارد از عبدالله بن عباس نقل كرده است: «هرگاه حق تعالی غضب فرمود بر خلق خود و تعجیل نفرمود در عذاب آنان به عذابی مانند باد و عذاب های دیگر كه امت های گذشته را با آنها مورد عذاب خود قرار داد، خلق می فرماید كسانی كه خدا را نمی شناسند تا آنان را عذاب كنند.
و نیز از بنی حمزه است، ابومحمد قاسم بن حمزةالاكبر كه در یمن دارای مقامی بزرگ و ارجمند بوده و در زیبایی و جمال در انتهای درجه بوده و او را صوفی می گفته اند.
و نیز از بنی حمزه است: ابویعلی حمزة بن قاسم بن علی بن حمزةالاكبر. وی ثقه و جلیل القدر است.
[ صفحه 188]
شیخ نجاشی در رجال فرموده: ابویعلی حمزة بن قاسم بن علی بن حمزة بن حسن بن عبیدالله بن العباس بن علی بن ابی طالب علیهم السلام مكنی به ابویعلی ثقه و جلیل القدر است. از اصحاب ما (شیعه) حدیث بسیار روایت كرده. او را كتابی است در ذكر كسانی از مردان كه از امام صادق علیه السلام حدیث نقل نموده اند.
و از كلمات علما و اساتید وی معلوم می شود كه از علمای زمان غیبت صغری و معاصر والد صدوق علی بن بابویه رضوان الله علیهم اجمعین می باشد.
قبر این بزرگوار نزدیك حله است. و شیخ ما در كتاب نجم الثاقب در ذكر حكایت آنان كه در غیبت كبری به خدمت امام عصر عجل الله فرجه رسیده اند، حكایتی نقل فرموده كه مربوط به این حمزه و قبر اوست، كه شایسته است در اینجا نقل شود.
حسن بن عبیدالله دارای پنج پسر بوده است:
1. عبیدالله كه قاضی حرمین و امیر مكه و مدینه بوده، 2. عباس خطیب فصیح، 3. حمزةالأكبر 4. ابراهیم جردقه، 5. فضل.
شرح احوال فرزندان حسن بن عبیدالله بن عباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام را از فضل آغاز می نماییم:
1- فضل بن حسن بن عبیدالله بن عباس علیه السلام، مردی بوده فصیح و زبان آور و در دین استوار، و در شجاعت مقام والا داشته است، فضل بن حسن بن عبیدالله بن عباس علیهم السلام سه پسر داشته: 1. جعفر. 2. عباس اكبر 3. محمد.
[ صفحه 186]
این محمد بن فضل پسری داشته مكنا به ابوالعباس و نام وی فضل است، خطیب و شاعر بوده. اشعاری را كه ذیلا ذكر می شود در مرثیه ی جدش، حضرت عباس علیه السلام، سروده است:
1- انی لاذكر للعباس موقفه
بكربلاء و هام القوم تختطف
2- یحمی الحسین و یحمیه علی ظمأ
و لا یولی و لا یثنی فیختلف
3- و لا اری مشهدا یوما كمشهده
مع الحسین علیه الفضل و الشرف
4- اكرم به مشهدا بانت فضیلته
و ما اضاع له افعاله خلف
1- همانا من دلاوری عباس علیه السلام را در كربلا به یاد می آورم كه چگونه سرهای دشمنان را می پراند.
2- از حسین علیه السلام دفاع می نمود، با لب تشنه از او حمایت می كرد پشت به جنگ نمی كرد ضربت او محتاج به دومین ضربت نبود.
3- من موقعیتی را مانند موقعیت او با امام حسین علیه السلام سراغ ندارم فضل و شرف تنها به او می برازد.
4- عجب موقعیتی كه فضل و بزرگواری وی روشن گردید بازماندگان او كارهایش را ضایع نمی نمایند.
و این فضل بن محمد فرزندی داشته است.
2- ابراهیم بن حسن بن عبیدالله معروف به جردقه، او از فقها و زهاد است، نسل وی از سه پسر است: 1. حسن 2. محمد 3. علی.
علی بن ابراهیم جردقه، یكی از سخاوتمندان بنی هاشم است. دارای جاه و مقام بوده است. در سال دویست و شصت و چهار وفات كرده و دارای نوزده فرزند بوده كه یكی از ایشان، عبیدالله بن علی بن ابراهیم جردقه است. خطیب بغداد گفته: كنیه ی او ابوعلی است و از اهل بغداد است، ولی به مصر رفت، و در آنجا ساكن گردید، كتاب هایی به نام «جعفریه» نزد او بود كه در فقه اهل بیت است و از طرق شیعه آن را روایت كرده است. در سال 312 در مصر درگذشت.
[ صفحه 187]
شیخ رضی الدین علی، برادر علامه رحمه الله از زبیر بن بكار نقل كرده كه: عبیدالله بن علی عالم فاضل و باسخاوت بود و اطراف دنیا را دور زده و كتاب جعفریه را كه در آن فقه اهل بیت علیهم السلام است جمع نمود و وارد بغداد شد. چندی در آن جا ماند و نقل حدیث می كرد، آن گاه به مصر رفت و در سال 312 در آنجا وفات كرد.
3- حمزة بن الحسن بن عبیدالله بن عباس كنیه اش ابوالقاسم است. به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام شباهت داشته و این همان كسی است كه مأمون عباسی به خط خود درباره او نوشت: به حمزة بن حسن، شبیه امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیهم السلام، صد هزار درهم داده شود.
یكی از نوه های او محمد بن علی بن حمزه است كه ساكن بصره بوده و این محمد از امام رضا علیه السلام و غیر آن حضرت نقل حدیث نموده است. او مردی عالم و شاعر بوده. خطیب بغداد در كتاب تاریخ بغداد درباره ی او گفته: ابوعبدالله، محمد بن علی بن حمزة بن الحسن بن عبیدالله بن العباس بن علی بن ابی طالب علیهم السلام یكی از ادبا و شعراست و عالم به روایت اخبار است.
از پدرش و از عبدالصمد بن موسی هاشمی و دیگران نقل حدیث نموده از روایاتی كه از عبدالصمد نقل كرده روایتی است كه عبدالصمد با اسنادی كه دارد از عبدالله بن عباس نقل كرده است: «هرگاه حق تعالی غضب فرمود بر خلق خود و تعجیل نفرمود در عذاب آنان به عذابی مانند باد و عذاب های دیگر كه امت های گذشته را با آنها مورد عذاب خود قرار داد، خلق می فرماید كسانی كه خدا را نمی شناسند تا آنان را عذاب كنند.
و نیز از بنی حمزه است، ابومحمد قاسم بن حمزةالاكبر كه در یمن دارای مقامی بزرگ و ارجمند بوده و در زیبایی و جمال در انتهای درجه بوده و او را صوفی می گفته اند.
و نیز از بنی حمزه است: ابویعلی حمزة بن قاسم بن علی بن حمزةالاكبر. وی ثقه و جلیل القدر است.
[ صفحه 188]
شیخ نجاشی در رجال فرموده: ابویعلی حمزة بن قاسم بن علی بن حمزة بن حسن بن عبیدالله بن العباس بن علی بن ابی طالب علیهم السلام مكنی به ابویعلی ثقه و جلیل القدر است. از اصحاب ما (شیعه) حدیث بسیار روایت كرده. او را كتابی است در ذكر كسانی از مردان كه از امام صادق علیه السلام حدیث نقل نموده اند.
و از كلمات علما و اساتید وی معلوم می شود كه از علمای زمان غیبت صغری و معاصر والد صدوق علی بن بابویه رضوان الله علیهم اجمعین می باشد.
قبر این بزرگوار نزدیك حله است. و شیخ ما در كتاب نجم الثاقب در ذكر حكایت آنان كه در غیبت كبری به خدمت امام عصر عجل الله فرجه رسیده اند، حكایتی نقل فرموده كه مربوط به این حمزه و قبر اوست، كه شایسته است در اینجا نقل شود.